Bezpieczna praca w magazynie

Przy organizowaniu pracy w magazynach pracodawca ma obowiązek realizować wymagania ogólne dotyczące bezpieczeństwa wszystkich prac, bez względu na ich rodzaj czy sposób wykonywania. Należą do nich przede wszystkim podstawowe obowiązki pracodawcy określone w art. 207 § 2 Kodeksu pracy oraz pozostałe obowiązki zawarte w kolejnych przepisach Kodeksu pracy, a związane z:

• obiektami budowlanymi i pomieszczeniami pracy,
• maszynami i innymi urządzeniami technicznymi,
• czynnikami oraz procesami pracy stwarzającymi szczególne zagrożenia dla zdrowia lub życia.

Realizacja obowiązku organizacji prac w sposób bezpieczny powinna uwzględniać zasady zapobiegania wypadkom przy pracy i chorobom zawodowym, wśród których ustawodawca wymienia przede wszystkim:

• zapobieganie zagrożeniom,
• przeprowadzenie oceny ryzyka związanego z zagrożeniami, które nie mogą być wykluczone,
• likwidowanie zagrożeń u źródła ich powstawania, dostosowanie warunków i procesów pracy do możliwości pracownika,
  w szczególności poprzez odpowiednie projektowanie i organizowanie stanowisk pracy, dobór maszyn i innych urządzeń.(….)

W myśl w/wym. przepisów, to pracodawca lub osoby kierujące pracownikami ponoszą odpowiedzialność prawną za bezpieczeństwo pracy i ewentualne zdarzenia wypadkowe. Najważniejszym elementem procesu magazynowego pod względem ochrony przed niebezpiecznymi zagrożeniami jest pracownik magazynowy, kierujący przebiegiem czynności magazynowych i realizujący je wg ustalonych procedur. Na bezpieczeństwo pracy pracowników magazynowych w magazynach wysokiego składu mają wpływ m.in. takie czynniki jak:

• prawidłowe, właściwe zabezpieczenie towarów na paletach,
• właściwe oznakowanie i składowanie palet z towarami w gniazdach regałów,
• odpowiednie wymiary pomieszczeń magazynowych, dróg transportowych oraz pól składowych („odkładczych”),
• właściwe i zgodne z zaleceniami producenta ustawienie atestowanych regałów paletowych,
• podłogi o odpowiedniej wytrzymałości (nośności) i równości,
• zaznajomienie pracowników z przepisami i prawidłowymi zasadami bezpiecznego wykonywania prac
  magazynowych  tj. przyjmowania, wydawania towarów oraz ich transportu i składowania,
• zapewnienie pracownikom odpowiednich bezpiecznych maszyn, urządzeń, narzędzi do pracy oraz odpowiednich środków ochrony indywidualnej. 

W swojej wieloletniej praktyce zawodowej pracownika służby BHP spotkałem się już z wieloma nieprawidłowościami w zakresie organizacji samego magazynu, prac magazynowych i składowania towarów.
Poniżej kilka przykładów takich nieprawidłowości:

Wybór pomieszczenia na magazyn np. o niewłaściwych parametrach posadzki, jej nośności i równości.
Wymagania co do jakości i równości podłoża pod regały paletowe – wysokiego składowania określone są w Normie DIN18202.

• Minimalna jakość betonu pod tego typu regały, to beton klasy C 20/25 (bez zawartości magnezytu),
• minimalna grubość płyty podłogowej 180 mm,
• minimalna głębokość otworów pod śruby do  kotwienia to  150 mm (kołki rozporowe) 

Jednak zdarza się, że pracodawcy organizując dodatkowe powierzchnie magazynowe zapominają o tych wymaganiach. Stawiają regały na posadzkach zbyt kruchych i podatnych na odkształcanie się po ciężarem składowanych towarów.

Wg zaleceń Normy DIN  18202, dopuszczalna nierówność posadzki, na której postawione mają być regały paletowe- wysokiego składowania uzależniona jest od długości regału.

Jak wynika z wyżej zamieszczonej tabeli, dopuszczalny poziom nierówności podłoża pod regały paletowe mieści się w przedziale od 4 do 15 mm i zależy od długości regału. Jeżeli podane tolerancje są przekroczone, to dopuszczalne jest stosowanie podkładek pod stopy stojaków, ale powinny one być konstrukcji metalowej i dedykowane do danego rodzaju regału.
 
Stosując regały konkretnych producentów, należy  stawiać regały zgodnie z załączoną do nich instrukcją. A jeżeli wymagają one dodatkowych podkładek wyrównujących, to również należy stosować takie jakie zaleca producent regałów.
 

Brak wyznaczania i oznakowania dróg i przejść dla pieszych, pól składowych
Planując organizację magazynu należy uwzględnić rodzaj stosowanego wewnątrz transportu oraz ruch pieszy. Drogi transportowe powinny być wyraźnie oznakowane liniami poziomymi np. barwy żółtej. Ich szerokość powinna uwzględniać rodzaj wózków transportowych, ewentualny ruch dwukierunkowy. Jeżeli w strefie dróg transportowych odbywa się ruch pieszy zaleca się wyznaczanie ścieżek oraz przejść dla pieszych. Zasady ruchu powinny być ujęte w instrukcji transportu wewnątrzzakładowego. Drogi transportowe nie powinny być zastawiane.
Jeżeli towar składowany jest nie na regałach, a na posadzce, to również powinny być wyznaczone i oznakowane stałe miejsca pól składowych.

Jeżeli drogi transportowe, czy przejścia przebiegają pod regałami wysokiego składowania, to trawersy znajdujące się bezpośrednio nad drogą powinny posiadać wypełnienie zapobiegające spadaniu towarów. Rodzaj wypełnienia powinien być dobrany do przewidywanego rodzaju i wielkości składowanego towaru.

Niewłaściwy sposób składowania towarów
Towar na paletach składowanych na regałach wysokiego składowania powinien być zabezpieczony przed możliwością przemieszczania się – owinięty folią lub taśmami spinającymi (taśmami do bindowania).
Niedopuszczalne jest składowanie na wyższych poziomach  regałów:

• palet z towarem niezabezpieczonym ,
• palet niestabilnie ustawionych,
• palet uszkodzonych.

Niestety wypadki, do których dochodzi w magazynach w związku z nieproawidłoweym składowaniem towarów, bardzo często są tragiczne w skutkach zarówno dla zdrowia pracowników, jak i mienia pracodawcy, dlatego warto przeanalizwać organizację magazynu i pracy w nim, aby w porę zapobiec tragedii.