Nowe wytyczne ws. bezpieczeństwa i ochrony zdrowia pracowników w dobie koronawirusa

W związku z epidemią COVID-19, w zakładach pracy, poza występującymi dotychczas zagrożeniami, pojawiło się nowe niebezpieczeństwo -  koronawirus SARS-CoV-2. Pracodawca, tak jak w przypadku każdego innego zagrożenia występującego w zakładzie pracy, ma obowiązek podjęcia działań zmierzających do ograniczenia ryzyka związanego z narażeniem na czynnik niebezpieczny lub szkodliwy – tym razem na czynnik biologiczny.
Podejmowane przez pracodawców/ przedsiębiorców działania powinny gwarantować, że wykonywanie pracy nie zwiększy prawdopodobieństwa zarażenia pracowników koronawirusem SARS-CoV-2 powyżej szacowanego powszechnie ryzyka zarażenia w codziennym życiu.
Wychodząc naprzeciw pracodawcom Centralny Instytut Ochrony Pracy – Państwowy Instytut Badawczy w uzgodnieniu z Głównym Inspektorem Pracy opracował ogólne wytyczne dotyczące bezpieczeństwa i ochrony zdrowia osób pracujących w czasie epidemii COVID-19, które poniżej pokrótce podsumuję.
 
Plan działań zapobiegawczych
Zleca się stworzenie a następnie wdrożenie planu działań zapobiegawczych. Plan taki powinien zostać opracowany przez przedstawicieli kierownictwa, w porozumieniu z przedstawicielami pracowników i przy współudziale lekarza medycyny pracy oraz specjalistów ds. bhp.
 
Środki ograniczające ryzyko
Jednym z podstawowych środków ograniczających prawdopodobieństwo zarażenia SARS-CoV-2 w miejscu pracy jest zapewnienie odpowiedniego dystansu fizycznego pomiędzy pracownikami, co można osiągnąć między innymi poprzez:

• ograniczenie liczby osób jednocześnie przebywających na terenie zakładu pracy lub w poszczególnych pomieszczeniach,
• zapewnienie odległości min. 1,5 m pomiędzy stanowiskami pracy (w miarę możliwości pracownicy powinni być odwróceni do siebie plecami),
• reorganizację ruchu wewnątrzzakładowego (np.: wprowadzenie ruchu jednokierunkowego w ciągach komunikacyjnych, ograniczenie liczby osób jednocześnie korzystających z windy).

Natomiast jeżeli praca pracownika nierozerwalnie związana jest z kontaktami interpersonalnymi, należy możliwie ograniczać czas kontaktu, zastosować środki ochrony indywidulanej (np.: maski, rękawice) i przeszkolić w zakresie ich użytkowania oraz środki ochrony zbiorowej (np.: przezroczyste ekrany ochronne). Wymogiem jest zapewnienie pracownikom dostępu do środków dezynfekujących (ręce, ale i powierzchnie).

Doskonałym sposobem ograniczającym możliwość zarażenia się koronawirusem SARS- COV – 2 w miejscu pracy jest organizowanie pracy w sposób zdalny, jeżeli tylko charakter pracy na to pozwala. Ponadto zaleca się ograniczanie kontaktów pracowników z osobami spoza zakładu pracy poprzez m.in. minimalizację liczby podróży służbowych, odbywanie spotkań w formule telekonferencji, a jeżeli to niemożliwe rejestrowanie osób spoza zakładu pracy.
W ramach ograniczania ryzyka ogromne znaczenie odgrywa przestrzeganie zasad higieny przez pracowników, ale również zapewnienie higienicznych warunków pracy przez pracodawców poprzez m.in. zapewnienie swobodnego dostępu do miejsc, w których można umyć ręce, zapewnienie codziennej dezynfekcji np.: klamek, blatów, dozowników do mydła itp., ale również samochodów służbowych. Z części wspólnych powinny zniknąć czasopisma czy ulotki, a jeśli to możliwe należy zapobiec korzystaniu przez pracowników z tych samych naczyń.  Korespondencja, przesyłki pocztowe lub dostarczone przez kurierów powinny być, jeśli to możliwe, pozostawione na 2-3 godziny w pojemnikach przeznaczonych wyłącznie do tego celu, umieszczonych w wydzielonym do tego miejscu, a przed włączeniem do dalszego obiegu powinny zostać zdezynfekowane. Warto również regularnie (10 min co każdą godzinę) wietrzyć pomieszczenia.
 
Ograniczanie obciążenia psychicznego oraz komunikacja
Lęk przed chorobą COVID- 19, jak i konsekwencjami panującej epidemii, udziela się zarówno przedsiębiorcom, jak i pracownikom, dlatego względem pracowników wszystkich szczebli należy zastosować środki zapobiegawcze w postaci m.in. ułatwianie wykonywania obowiązków (np.: poprzez indywidualne podejście do godzin pracy), szkolenia online, wsparcie psychologiczne, a przede wszystkim zapewnienie dobrej komunikacji i bieżące informowanie o sytuacji panującej w zakładzie pracy.
 
Procedury
Zaleca się ustanowić procedury dotyczące postępowania w przypadku wystąpienia u któregokolwiek z pracowników objawów choroby COVID-19. Procedury te powinny określać sposób:

• postępowania z pracownikiem, u którego zachodzi podejrzenie zachorowania na COVID-19,
• ustalania listy osób, które miały bezpośredni kontakt z tym pracownikiem;
• zgłoszenia przypadku podejrzenia zachorowania na COVID-19 do powiatowej lub wojewódzkiej stacji sanitarno-epidemiologicznej.

Profilaktyczna opieka zdrowotna nad pracownikami
Pracownikom powinno się zapewnić możliwość  indywidualnych, osobistych lub telefonicznych konsultacji lekarza medycyny pracy sprawującego opiekę profilaktyczną nad pracownikami, szczególnie w aspekcie przynależności do osób z grupy podwyższonego ryzyka zachorowaniem lub ciężkim przebiegiem choroby COVID – 19.
 
Powyższe wytyczne stanowią ogólne zasady postępowania profilaktycznego do zastosowania w każdym zakładzie pracy, co nie wyklucza wprowadzenia bardziej restrykcyjnych zasad sprzyjających ochronie zdrowia pracowników w miejscu pracy.